بررسی اثر مصرف موضعی عصاره آبی rhazya stricta بر ترمیم زخم پوستی موش سفید بزرگ آزمایشگاهی

سابقه و هدف: برگ های گیاه r.stricta در طب سنتی عشایر سلیمانی استان کرمان جایگاه ویژه ای به عنوان مرهم زخم های جلدی دارا می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر مصرف موضعی عصاره آبی برگ های گیاه فوق بر ترمیم زخم های باز پوستی در موش سفید بزرگ آزمایشگاهی و مقایسه آن با اثر فنی توئین است. مواد و روش ها: این مطالعه تجربی روی سه گروه موش سفید آزمایشگاهی نر بالغ انجام شد. پس از بیهوش کردن موش ها، زخم پوستی به مساحت 3 سانتیمتر مربع در پشت آنها ایجاد شد. سپس از روز اول بعد از ایجاد زخم، عصاره آبی برگ های r.stricta و کرم فنی توئین 1% به صورت موضعی و روزانه در گروه های r.stricta و فنی توئین روی جایگاه زخم مصرف شد. گروه کنترل هیچگونه درمانی دریافت نکرد. سطح زخم و درصد بهبودی زخم در روزهای اول، چهارم، هفتم، دهم، سیزدهم و شانزدهم بعد از ایجاد زخم اندازه گیری شد و همچنین زمان لازم برای بهبودی کامل زخم بررسی شد. همچنین اثر غلظت مختلف عصاره آبی برگ های r.stricta بر رشد باکتریهای شایع عفونت زخم بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد که سطح زخم در گروه r.stricta در روز دهم 60 درصد و در روز سیزدهم 77 درصد کمتر از گروه کنترل بود (p<0.05) و درصد بهبودی در گروه کنترل در روز چهارم 20 درصد (p<0.05) و در روز هفتم 38 درصد (p<0.001) بیشتر از گروه r.stricta و همچنین در روز هفتم این میزان در گروه فنی توئین 21 درصد بیشتر از گروه r.stricta بود (p<0.05). درصد بهبودی در گروه r.stricta در روز دهم 25 درصد و در روز سیزدهم 31 درصد بیشتر از گروه کنترل بود (p<0.05). مدت زمان لازم برای بهبودی کامل زخم در گروه r.stricta به میزان 3.4 روز کمتر از گروه کنترل بود (p<0.05). همچنین عصاره آبی برگ های r.stricta مهاری کامل بر اشریشیاکلی و اثر مهار نسبی بر پسودوموناس آئروجینوزا داشت. نتیجه گیری: یافته ها پیشنهاد می کنند که مصرف موضعی عصاره آبی r.stricta ترمیم زخم را از روز هفتم به بعد تسریع می کند که این اثر قابل مقایسه با اثر ترمیمی کرم فنی توئین است.